Πόσοι ξέρουν ότιη πλαϊνή όψη του «Χίλτον» – επί της Βασιλίσσης Σοφίας – φιλοξενεί έργοτου Γιάννη Μόραλη; Το 82% το αγνοούσε. Από τους υπόλοιπους που είχαν αναρωτηθεί ποιος έχει «χαράξει» το γιαννιώτικο µάρµαρο, ουδείς γνώριζε τι απεικόνιζαν οι κλασικές και µοντέρνες µορφές.
Αριστερά η Αθηνά Παλλάδα. Μπροστά της το αέτωµα του Παρθενώνα. Πιο κάτω γυναίκες που κρατούν προσφορές, αυλητρίδες, ένα άρµα κι ένα πλοίο. «Ελα που δεν καταλαβαίνεις», έλεγε ο Γιάννης Μόραλης στην επίσηµη βιογράφο του Φανή - Μαρία Τσιγκάκου. «Η Αθηνά συµβολίζει την Αθήνα. Οι αυλητρίδες και οι κανηφόρες τη διασκέδαση και τη φιλοξενία. Το άρµα και το πλοίο το ταξίδι. Είναι πολύ απλό!». Κι εξηγούσε ότι αρχικά είχε σκεφτεί να δηµιουργήσει µια κεραµικήσύνθεση, αλλά άλλαξε γνώµη διότι το αποτέλεσµα θα θύµιζε... Μεσοποταµία.
Τίποτα δεν έκανε τυχαία ο ευπατρίδης της ελληνικής ζωγραφικής στην τέχνη του.Πόσω µάλλον όταν έπρεπε να «παντρέψει» το έργοτου µε ένα οικοδόµηµα. Αυτή η λιγότερο γνωστήπτυχή του έργου του –οι αρχιτεκτονικές του συνθέσεις– παρουσιάζεται στην έκθεση του Μουσείου Μπενάκη µε πυρήνα τα120 σχέδια,ακουαρέλες, πλακάκια και µαρµάρινες πλάκες που δώρισε ο καλλιτέχνης στο Μουσείο δύο µήνες πριναπό τον θάνατό του.
Τα επόµενα τριάντα χρόνια, µετά το«Χίλτον» (1963) άφησε τη σφραγίδα του στο ∆ηµαρχείο της Αθήνας, στο«Μον Παρνές», στον Αστέρα Βουλιαγµένης, στον «∆ιόνυσο» στου Φιλοπάππου, στον σταθµό Πανεπιστήµιο του Μετρό, στη Σχολή Μωραΐτη, στην Τράπεζα της Ελλάδος... Και ο κατάλογος είναι ακόµη µακρύς, ενώ πολλά είναικαι τα σχέδια γιαέργα πουδεν υλοποιήθηκαν, όπως ένα σιντριβάνι µε µεταλλικές διακοσµήσειςµέσα στο «Χίλτον», αλλά και έργα που δενυπάρχουν πια, όπως τα υπόστεγα του Οργανισµού Λιµένος Πειραιώς.
«∆εν ξέρω άλλον ζωγράφο που να έχει κάνει ανάλογες συνθέσεις αυτής τηςποιότηταςκαι κλίµακας», λέει στα «ΝΕΑ» η ιστορικός τέχνης και επιστηµονική επιµελήτρια της έκθεσης Φανή - Μαρία Τσιγκάκου, που είχε παρουσιάσει σε µικρότερη κλίµακα την έκθεση το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη.
«∆εδοµένου ότι ο Μόραλης δεν ήταν κολορίστας χωρίς όρια, αλλά διέθετε αυστηρή δοµή στο έργο του, τον βοήθησε να δηµιουργήσει παρεµβάσεις οργανικά δεµένες µε τον εκάστοτε χώρο».
Η ιδέα της έκθεσης είναι του ∆ιονύση Φωτόπουλου και η καλλιτεχνική επιµέλεια της Λιλής Πεζανού.
Αριστερά η Αθηνά Παλλάδα. Μπροστά της το αέτωµα του Παρθενώνα. Πιο κάτω γυναίκες που κρατούν προσφορές, αυλητρίδες, ένα άρµα κι ένα πλοίο. «Ελα που δεν καταλαβαίνεις», έλεγε ο Γιάννης Μόραλης στην επίσηµη βιογράφο του Φανή - Μαρία Τσιγκάκου. «Η Αθηνά συµβολίζει την Αθήνα. Οι αυλητρίδες και οι κανηφόρες τη διασκέδαση και τη φιλοξενία. Το άρµα και το πλοίο το ταξίδι. Είναι πολύ απλό!». Κι εξηγούσε ότι αρχικά είχε σκεφτεί να δηµιουργήσει µια κεραµικήσύνθεση, αλλά άλλαξε γνώµη διότι το αποτέλεσµα θα θύµιζε... Μεσοποταµία.
Τίποτα δεν έκανε τυχαία ο ευπατρίδης της ελληνικής ζωγραφικής στην τέχνη του.Πόσω µάλλον όταν έπρεπε να «παντρέψει» το έργοτου µε ένα οικοδόµηµα. Αυτή η λιγότερο γνωστήπτυχή του έργου του –οι αρχιτεκτονικές του συνθέσεις– παρουσιάζεται στην έκθεση του Μουσείου Μπενάκη µε πυρήνα τα120 σχέδια,ακουαρέλες, πλακάκια και µαρµάρινες πλάκες που δώρισε ο καλλιτέχνης στο Μουσείο δύο µήνες πριναπό τον θάνατό του.
Τα επόµενα τριάντα χρόνια, µετά το«Χίλτον» (1963) άφησε τη σφραγίδα του στο ∆ηµαρχείο της Αθήνας, στο«Μον Παρνές», στον Αστέρα Βουλιαγµένης, στον «∆ιόνυσο» στου Φιλοπάππου, στον σταθµό Πανεπιστήµιο του Μετρό, στη Σχολή Μωραΐτη, στην Τράπεζα της Ελλάδος... Και ο κατάλογος είναι ακόµη µακρύς, ενώ πολλά είναικαι τα σχέδια γιαέργα πουδεν υλοποιήθηκαν, όπως ένα σιντριβάνι µε µεταλλικές διακοσµήσειςµέσα στο «Χίλτον», αλλά και έργα που δενυπάρχουν πια, όπως τα υπόστεγα του Οργανισµού Λιµένος Πειραιώς.
«∆εν ξέρω άλλον ζωγράφο που να έχει κάνει ανάλογες συνθέσεις αυτής τηςποιότηταςκαι κλίµακας», λέει στα «ΝΕΑ» η ιστορικός τέχνης και επιστηµονική επιµελήτρια της έκθεσης Φανή - Μαρία Τσιγκάκου, που είχε παρουσιάσει σε µικρότερη κλίµακα την έκθεση το φθινόπωρο στη Θεσσαλονίκη.
«∆εδοµένου ότι ο Μόραλης δεν ήταν κολορίστας χωρίς όρια, αλλά διέθετε αυστηρή δοµή στο έργο του, τον βοήθησε να δηµιουργήσει παρεµβάσεις οργανικά δεµένες µε τον εκάστοτε χώρο».
Η ιδέα της έκθεσης είναι του ∆ιονύση Φωτόπουλου και η καλλιτεχνική επιµέλεια της Λιλής Πεζανού.
INFO
«Γιάννης Μόραλης - αρχιτεκτονικές συνθέσεις» από τις 10 Φεβρουαρίου στο Μουσείο Μπενάκη (Κουµπάρη 1).
Εως 30 Απριλίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου